Highrise City, iki tanıdık oyun türünü bu iddialı projede bir araya getiren ekonomi simülasyonu mekaniği sayesinde şimdiden favori şehir kurma oyunlarından biri olmak için gerekli temellere sahip gibi görünen bir yapıt. Yüzeysel olarak bu oyun, erken erişim sürecinden çıkmış olmasına rağmen biraz cilasız görünüyor ve oynanış hissi de andan ana biraz dengesiz hissettirebiliyor; oyunun bazı diğer yapımlar kadar cilalı olmadığını söylemek doğru olur. Yalnız bu oyun, geliştirilmekte olduğu yılların büyük bir bölümünde tek bir kişinin tutkuyla yürüttüğü bir proje oldu.
Fourexo isimli oyun geliştiricisi, Highrise City oyununun oynanışını ve temel sistemlerini tek başına tasarladı. Daha sonra projeye birkaç geliştirici ve dağıtımcı şirket girdi. 2022 senesinde Steam üzerinde erken erişim sürecinde açılan bu oyun, 1 seneden biraz daha kısa süren bir dönem ardından Eylül 2023 içerisinde tam sürüme geçti. Oyun halihazırda inanılmaz düzeyde kişiselleştirmeye sahip. Şehriniz sadece binlerce farklı bina, araç ve 1 milyona kadar insan barındırmakla kalmıyor, bunun da ötesine geçiyor.
Highrise City içerisinde aynı zamanda şehrinize istediğiniz görünümü ve hissi vermek için bireysel unsurlar da ekleyebiliyorsunuz. Bunlar yükselen gökdelenler eklemekten, birinin evinin önüne atılmış kirli eski bir çöp torbasına kadar uzanıyor. İlk arsayı açtığınız andan itibaren oyun aslında size tanıdık gelecektir. Daha önce SimCity veya Cities: Skylines gibi şehir kurma oyunlarını oynadıysanız, konsepti anlamışsınızdır. Yolları inşa ediyorsunuz, konut veya ticari alanları bölgelendiriyorsunuz, onlara elektrik ve su sağlıyorsunuz ve insanlar taşınmaya başlıyor.
Temel unsurlar yerine oturduğunda ve şehriniz büyümeye başladığında, sakinlerin, işleyen herhangi bir küçük kasaba veya şehrin sahip olacağı diğer gerekli hizmetlere ihtiyacı olacaktır. Okullar, hastaneler, polis karakolları, itfaiye ekipleri ve çöp toplama, sakinlerin temel ihtiyaçlarını karşılamak için gereklidir. Highrise City oyununun diğer şehir kurucularının gölgesinden çıkmaya başladığı yer ise ekonomi simülatörü aracılığıyla kaynak yönetiminin nasıl çalıştığını anlamaya başladığınız zamandır. Oyunu benzersiz bir noktaya çıkartmaya çalışan özellik kesinlikle bu.
Highrise City içerisinde bolca üretim zinciri kurmaya hazır olmanız gerekiyor
Highrise City oyununun temel düzeyinde, şehrinizdeki insanların yemek yemesi gerekir. Binaların da ahşap, tuğla ve metal gibi inşaat malzemelerine ihtiyacı olur. Sıkışırsanız bunları bir maliyet karşılığında ithal edebilirsiniz. Bu maliyet uzun vadede sürdürülemez hale gelir ve bunun yerine kaynakları üretmek için endüstri kurmanız gerekir. Sadece var olarak birkaç saniyede bir X sayıda Y kaynağı üretecek tek seferlik bir bina inşa etmek yerine doğal kaynağı topraktan çıkarmak, işlemek ve teslim etmek için tedarik zincirini ve bunun etrafındaki altyapıyı inşa etmeniz gerekir.
Başlangıçta bu sistem aslında oldukça basit bir şekilde işliyor. Mesela, birinci kademe bir konutu barındıracak 1 kareyi bölgelendirmek için 1 ahşap kaynağı tahsis etmeniz gerekir. İkinci kademe bir konutun imar edilmesi için 2 ahşap ve 2 tuğla kaynağına ihtiyaç duyulacaktır. Üçüncü kademe ise 5 ahşap, 4 tuğla, 2 metal ve benzeri kaynaklar isteyecektir. Bunun uçtan uca bir tedarik zinciri olması gerekir. Örneğin, odun kalasları elde etmek için iyi bir ağaç kaynağına sahip bir alanda kereste fabrikası kurmanız gerek. Kereste fabrikası, ağaçları kesecek ve işleyerek kalas haline getirecek.
Highrise City oyununda daha sonra işlenmiş ahşabı bir kamyonete yükleyecek ve ihtiyaç duyulana kadar depolamak üzere depoya getirecek bir taşıyıcıya ihtiyacınız var. Tedarik zincirleri oyunu oynadıkça daha karmaşık hale geliyor. Bir sonraki adım, tuğla tedarik zincirinizi oluşturmaktır. Bu iki aşamalı bir yaklaşımdır. İhtiyacınız olan ilk bina bir kil ocağıdır. Bunun yine yerden çıkarılabilecek yüksek seviyede kil içeren bir alanın üzerine yerleştirilmesi gerekir. İkinci bina ise kili işleyerek tuğlaya dönüştürecek bir tuğla fabrikasıdır. Bu gibi sistemler oyunda bolca var.
Bu ikisi basit tek kaynaklı tedarik hatlarıdır. İki ya da üç farklı tedarik hattına ihtiyaç duyan bölgelere doğru ilerledikçe işler daha da karmaşıklaşır ve bunların hepsi ihtiyaç duyulduklarında gerekli kaynakları sağlamak için birlikte çalışır. Metal, ikinci zincirde demir cevheri madeninden gelen demir cevherini eritecek ateşi yaratmak için odundan odun kömürüne ve odun kömüründen izabe tesisine ihtiyaç duyar. Tedarik zincirlerinden herhangi biri düşük performans gösterirse bunun zincirleme etkisi dramatik olabilir. Bu yüzden dikkatli olmanız gerekir.
Oyun ilk anlarında sizi biraz zorlayabilir ama sabretmeniz gerekiyor
Şehrinizdeki kaynakların taşınması verimli olmalıdır. Tuğlalarınız bittiğinde ve tüm süreç durma noktasına geldiğinde bir kamyon dolusu kilin şehrin yarısını geçmesini istemezsiniz. Sadece binaları inşa etmek yeterli değil, o bölgedeki teslimatın da hızlı bir şekilde alınıp bırakılabilmesini sağlamanız gerekiyor. Başlangıçta küçük minibüsleri olan yerel taşıyıcılara erişebilirsiniz. Bunlar küçük işleme tesislerine yapılan kısa seferler için harikadır. Kısa süre sonra, daha büyük mesafelere çok daha fazlasını taşıyabilen daha büyük kamyonlara sahip şehir taşıyıcılarının kilidini açarsınız.
Tüm bunların haricinde, mevcut yerel stoğu artırmak için her binaya merkezi depolar veya ekstra depolar ekleyebilirsiniz. Daha önce de belirtildiği gibi, ekonominin bir parçası da sakinlerinizi beslemek için “çiftlikten sofraya” zinciri olacaktır. Sebze ve meyve çiftlikleri ile bir balık işleme tesisi erken dönem şehrinizin ihtiyaçlarını karşılayabilir. Ancak şehrin nüfusu arttıkça ve daha maceracı hale geldikçe baharat, bira, ekmek, giysi ve mobilya aramaya başlayacaklar. Bu sırada, çiftçilik de başlı başına bir endüstri olarak sunulur bu video oyununda.
Büyük toprak parçalarına ihtiyaç duyar ve malların taşınması için taşıyıcı ağına iyi bağlanması gerekir. Şehrinizin bu arazi kullanımına uyum sağlaması ve kırsal ve şehir yaşam tarzlarını uyum içinde çalışacak şekilde harmanlaması gerekir. Şehriniz muhtemelen çoğu gerçek şehir gibi, altyapı aracılığıyla birbirine bağlanan çok sayıda küçük üretim sistemiyle sonuçlanacaktır. Highrise City oyununa ek uzun ömürlülük potansiyeli veren şey de budur. Normalde sadece şehir inşa etmekten sıkıldıktan çok sonra bile hizmet ağımı kurmaya devam edebiliyorsunuz.
Oyunun başlarında her iki mekaniği de kavramaya çalışırken biraz sinir bozucu olabiliyor. Yeni bir şehre başladıktan sonra saniyeler içinde odun bitebiliyor. Sadece büyük bir yerleşim alanını imar etmeye o kadar alışmışım ki… Eğer bir başlangıç tavsiyesi verecek olsaydım: Küçük başlayın, küçük bir konut ve ticari alan inşa edin ve tedarik zincirleri üzerinde çalışın. Birden fazla kereste fabrikası, kil ocağı, demir madeni filan inşa etmekten korkmayın. Aşırıya kaçmak gibi görünebilir ancak şehir büyür ve kaynakları çok hızlı tüketir. Bu yüzden onlara ihtiyacınız olacak.
Highrise City, ekonomi ve şehir kurmanın birleştiği hoş bir video oyunu
Highrise City, erken erişim sürümünde önemli güncellemeler almıştı ve bu güncellemeler ile oyunun temeli geliştirilmişti. Şimdi de oyunun tam sürümü yeni ve bolca derin mekaniklerle dolu. Hatta, uzay limanını kurduğunuz zaman oyunda yeni bir mod bile açılıyor. Bir nevi New Game Plus olan bu mod, normal moddan çok daha fazla zorlu ve önceden çok fazla planlama yapmanız gerekiyor. Ayrıca oyunda tamamen seslendirilmiş, biraz önemsiz hissettiren bir hikaye de mevcut. Açıkçası böyle bir video oyununda hikayeye gerek yok ama geliştirici ekibin denemiş olmasına da açıkçası bir problem olarak yaklaşamayacağım. Hikaye o kadar da berbat değil.
Uzay limanı, toplu taşıma araçları, yeni fabrikalar, yeni madenler, yeni kaynaklar, yeni sistemler ve çok daha fazlası derken Highrise City oyununun macerası da en azından şimdilik tamamlanmış görünüyor; hem de Cities: Skylines II oyununun çıkışına haftalar kala. Açıkçası bu oyun ile o oyun tam olarak aynı kategoride sayılmaz ama uzaktan baktığınız zaman birçok oyuncunun bu iki oyunu neden aynı kategoriye koyabileceğini rahatlıkla görebilirsiniz. Her neyse, benim görüşümde bu oyun çok da fena sayılmaz ama genel olarak cilası ve çapı üzerinde problemler olduğu için de gelen sürekli içerik güncellemeleri, temel problemleri çözmüyor ne yazık ki.
Durumu özetlemek gerekirse Highrise City, size şehir üzerinde daha önce deneyimlemediğiniz bir etki düzeyi sunuyor. Sadece rastgele alanlar belirleyip, bunların güzel binalarla dolmasını ummuyorsunuz; geliştirmek istediğiniz şehir türünü yönlendiren ekonominin mimarı sizsiniz. Kaputun altında çalışan sistemler bana çok karmaşık geldi ama oyuncunun bakış açısından bu konuda endişelenmenize gerek yok. Oyun hantal bir şekilde çalışmıyor. Tüketim ve üretim rakamlarını kolayca görebiliyorsunuz ve doğru zamanda doğru şeyleri inşa ederek üretimi tüketimin önünde tuttuğunuz sürece asla elektronik tabloları yönetmekle uğraştığınızı hissetmiyorsunuz.
Highrise City, şehir kurma türüne şimdiden mükemmel bir katkı sağlıyor. Erken erişim sürümü birçok güncelleme görmüştü ve şimdi de oyun tam sürümü ile karşımıza çıktı. Şehir kurma ya da ekonomi simülasyonlarını seviyorsanız, bu karışımdan keyif alacağınıza eminim. Ekonomi yönetiminin ekstra katmanları ona ekstra hayat veriyor. Bu video oyununun esasen tek bir kişi tarafından inşa edildiğini düşündüğünüzde bu inanılmaz bir başarı. Yine de eğer sadece Cities: Skylines gibi bir oyun için alternatif arıyorsanız, ekonomi yönetimi yüzünden bu oyun size birazcık fazla ekstra gelebilir diye düşünüyorum. Ekonomi yönetimi de ilginizi çekiyorsa bu oyun sizin için olabilir.
