Piyasada birbirinden farklı yönetim simülasyonu var ve bu simülasyonların önemli bir kısmı da eğlenceli ama konu, film sektörü olduğu zaman 2005 senesinde piyasaya sürülen The Movies oyunundan beri ilgi çekici bir “Tycoon” oyunu göremedik. Bu yüzden de aslında bana göre uzun bir süre önce duyurulan Moviehouse için oldukça heyecanlanmıştım. Şimdi ise 5 Nisan 2023 tarihinde bu film yapımcısı şirketi yönetimi olma oyunu piyasaya sürüldü ve ben de kendisini hemen oynamaya başladım. Sonucunda ise hayal kırıklığına uğradım. Oyun, aslında kendi türünün dikkat çeken yapıtlarından biri olmaya çok yaklaşıyor ama ona rağmen çok can sıkıyor.
The Movies, oldukça derin ve detaylı bir oynanış sunuyordu ve Moviehouse, ilk hatayı da burada yapıyor. İncelemekte olduğum bu oyun ne yazık ki çok yüzeysel ve daha “Casual” bir yapıda sunuluyor. Oyunun dünyasına izometrik bir bakış açısından göz atıyoruz ve tıklanabilir alanlarla karşı karşıya kalıyoruz. Bu alanlara tıklayarak filmlerimizi yapıyoruz, piyasaya sürüyoruz. Tüm bu alanlarda ne yazık ki çok detaya inilmiyor; öyle sahne özelleştirme veya detaylı film seçeneği ayarlama bulunmuyor. Bulunan ayarların da neredeyse tamamı menüler içerisinde yapılıyor; örnek verdiğim orijinal oyuna kıyasla, bu çok daha az bir oyun gibi hissettiriyor.
Moviehouse içerisinde film yazmak bir senaryo ile başlıyor. Bir senarist tuttuğunuzda, bir sonraki sinema şaheserinizi yaratmaları için onları görevlendirmeniz gerekiyor. Daha sonra da filminiz için bir başlık ve tür seçmeniz gerekecek. Bu noktada çoğu tür kilitli olacak, onları zamanla açacaksınız Game Dev Tycoon gibi oyunlarda olduğu üzere. Daha sonra senaryo geliştirme hızınızı seçmeniz gerekecek ki bu noktada daha hızlı seçenek, her zaman daha ucuzdur. Yine de daha uzun süre çalışmak ek para pahasına daha iyi sonuçlar verecektir. Malum, şaheser seviyesindeki filmler öyle kısa sürede hemen yazılmıyor, emek gerektiriyor.
Moviehouse oyunundaki bir sonraki adımda yazarınızı seçeceksiniz ve onlar da oluşturduğunuz senaryoyu geliştirmeye başlayacaklar. Kısa bir süre sonra yazarınız geri gelecek ve sizden filminiz için ortamı, kahramanı ve kötü adamı seçmenizi isteyecek. İlk başta seçebileceğiniz sadece dört seçenek olacak, ancak türde olduğu gibi daha fazla seçeneğin kilidini açtıkça veya tüm seçenekler arasından seçim yapma yeteneğini kazandıkça, filmlerinizi biraz daha benzersiz hale getirebileceksiniz. Şansınız varsa, temel üç seçenek arasında yakalayabileceğiniz birkaç tür eşleşmesi veya sinerji olacak, bu da genel olarak filmin hit olma şansını artıracaktır.
Moviehouse, yüzeysel deneyimi ile kısa bir süreliğine eğlendirmeyi başarabiliyor
Moviehouse oyununda oldukça basit işlemlerle, daha önce de belirttiğim üzere bana Game Dev Tycoon oyununu hatırlattığı şekilde filminizi oluşturduktan sonra yazarınız senaryoyu tamamlayacaktır. Yazarınızın bu süreçte ne kadar ustalık ve yaratıcılık kazandığını, türdeki ilerlemesini, tamamladığı araştırmaları ve yol boyunca edindiğiniz ek özellikleri görebileceksiniz. Ondan sonra da bitmiş senaryonuzu çekmeniz gerekecek. Burada da öncelikle bir prodüksiyon bütçesi belirlemeniz gerekecek. Buradaki seçeneklerin çoğu başlangıçta kilitli olacak ve siz daha başarılı filmler ürettikçe kullanılabilir hale gelecekler.
Moviehouse içerisinde daha sonra bir tamamlama çubuğu, her türde beklenen kalite işaretine ulaşma yeteneğinize bağlı olarak yavaşça dolacak. Bu noktada daha fazla para da daha iyi bir film yapmıyor ne yazık ki. Neyse, ondan sonra sonra da geliştirme hızınızı ayarlayacaksınız ve tıpkı senaryo geliştirmede olduğu gibi daha fazla kalite umuduyla maliyetlerinizi ve sürenizi uzatacaksınız. Tabii uzatmak zorunda da değilsiniz. Bu noktada bir yönetmen seçerek işe koyulabilirsiniz. Senaryo gelişmeye devam ederken seçtiğiniz konumun ekranda göründüğünü göreceksiniz. Sonunda filminizin oyuncu kadrosunu oluşturma zamanı geldi!
Moviehouse oyununda film yaparken çoğu adımda olduğu üzere kadro oluştururken de bir bütçe ayarlamanız gerekecek. Yalnız, bu noktada oyunda pek bir denge yok gibi duruyor. Kadro bütçesine hiçbir para harcamadan, sürekli aynı kişilerle çalışarak onları daha yetenekli ve ünlü yapabiliyorsunuz ve bir süre sonra tamamen ücretsiz bir kadroyla, yüksek seviyeli filmler yapmaya başlayabiliyorsunuz. Bu da oyunun gerçekliğini biraz alıp, götürüyor. Neyse, daha sonra set için de benzer sistemler ve mekanikler ile hazırlık yapıyorsunuz ve onlar da bittikten sonra sırada filmi dağıtmak, vizyona sokmak kalıyor. Burası da zaten oyunun en heyecanlı kısmı.
Nedendir bilinmez ama Moviehouse oyununda film dağıtımcıları ile senaristler ilgileniyor. Burada yine birkaç ayar yapıyorsunuz ve farklı şekillerde filminizi vizyona sokuyorsunuz. Mesela, isterseniz filmin kazançlarından gelir elde edebiliyorsunuz, isterseniz de direkt olarak dağıtımcı şirketten bir ödeme alıp, filmin gelirlerini o şirkete bırakıyorsunuz. Oyun bu noktada bir tık karışıyor; öğretici bilgiler filan ne yazık ki eksik kalıyor. Oyunda belli bir noktaya gelene kadar bu alanlarda ne yaptığınızı pek anlamıyorsunuz. Neyse, oyun daha sonra Game Dev Tycoon ve benzeri oyunlar tarzında devam ediyor ve ilk inceleme puanlarını görüyorsunuz.
Bir filme bu kadar emek verdik ama kimler, ne kadar beğendi dersiniz?
Moviehouse oyununda yapmış olduğunuz film hem film incelemesi yazarları, hem de seyirciler tarafından derecelendiriliyor. Yalnız, sıkıntı şu ki bu iki farklı tarafın tam olarak neleri değerlendirdiği pek bilinmiyor. Yani, inceleme yazarları daha çok kaliteye önem veriyor, seyirciler de üne filan bakıyor diye tahmin edersiniz ama bu skorlara sanki hiçbir şey etki etmiyor. Oyunun dengesini kaybettiği çok nokta var ve bu da onlardan bir tanesi ne yazık ki. Bir diğer nokta ise ekonomi. Oyunda daha bağımsız filmler yapıyorken sektörün tamamını satın alabilecek, tekel olabilecek kadar para kazanabiliyorsunuz. Bu da oyunun zevkini tamamen öldürüyor.
Moviehouse oyununda para harcamak için hem film yapabiliyorsunuz, hem de film yapan diğer şirketlerden hisse satın alıp, kazançlarından pay alabiliyorsunuz. Sonucunda da film yapan şirketlerin tamamını satın alıp, tekel olabiliyorsunuz. Tahmin edersiniz ki böyle bir şey yapmak için akla hayale sığmayacak kadar büyük bir şirket olmak gerekiyor ama hayır. Daha önce de söylediğim gibi oyunda o kadar dengesiz bir şekilde para kazanabiliyorsunuz ki daha bağımsız filmler yaparken her şeyin sahibi olabiliyorsunuz. Bu sırada oyunun size verdiği görevleri de tamamlıyorsunuz ve yeteri kadar görev bittikten sonra bir sonraki çalışma alanına, bir sonraki on yıla geçiyorsunuz.
Moviehouse oyununda on yıldan on yıla pek bir şey değişmiyor; üzerinde çalışabileceğiniz projelerin sayısı filan artıyor, daha hızlı çalışıyorsunuz ve daha yüksek bütçeli prodüksiyonlar filan açılıyor. Yalnız, oyun kendisini geliştirdikçe ne yazık ki kendisini pek açıklayamıyor. Mesela, oyuncuların profillerinde yer alan altın madalya ne anlama geliyor? Kredi borcumu ödüyor muyum? Ödüyorsam ne kadar kaldı? Bunun gibi sayısız ufak bilgi normalde video oyunlarında fareyi belli ikonların üzerine getirdiğiniz zaman kısa metinler ile verilir ama bu oyunda o tip şeyler hiç yok. Oyun ne yazık ki kendisini açıklamak için pek bir çaba sarf etmiyor.
Moviehouse, çok fazla denge problemine sahip olan ve yeteri kadar derinliğe sahip olmayan, tatmin edici olamayan bir video oyunu. Oyun şu anda öyle bir halde ki erken erişim sürecinin başında gibi hissettiriyor ama öyle değil. Oyun, tam sürüm olarak çıktı ama o kadar fazla problemli ki ne yazık ki tam sürüm gibi durmuyor. Oyun kesinlikle The Movies ve benzeri yapıtlar ile aynı seviyede değil. Daha çok Game Dev Tycoon gibi basit ve mobil temelli bir yapıya sahip gibi duruyor. Eğer böyle günlük ve basit bir deneyim istiyorsanız, çok büyük bir indirim beklemenizi öneriyorum. Normalde böyle bir oyunu önermezdim ama bu türde çok yapıt olmadığı için görmezden de gelemedim.